رئیس کمیته فرهنگی مجمع مشورتی آذربایجانشرقی، وضعیت مقبرةالشعرا را تاراج آبرو، حیثیت و اعتقادات ایران و آذربایجان خواند و گفت: مجموعهای با این عظمت را چنان کوبیدهاند که معلوم نیست چطور میخواهند جمع کنند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی تبریزبان، علیاصغر شعردوست، از ملازمان نزدیک استاد شهریار و از چهرههای دیرآشنای فرهنگ و ادب آذربایجان است. رئیس شبکه سراسری صدا، رئیس انتشارات سروش، دبیر شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی و سفیر جمهوریاسلامی ایران در تاجیکستان از مسوولیتهای شعردوست در دورههای مختلف است.
شعردوست نماینده مردم تبریز در مجلس ششم بوده و از این رهگذر، بانی اصلی نامگذاری سالروز درگذشت استاد شهریار به عنوان روز ملی شعر و ادب فارسی بودهاست.
وی در حوزه پژوهش و تالیف نیز آثار متعددی ارائه کرده که «تصحیح دیوان دو جلدی شهریار»، «تصحیح دیوان کمال خجندی» و «در مکتب شاعران آذربایجان از قطران تا شهریار» از آن جمله است.
با تشکیل مجمع مشورتی آذربایجانشرقی، شعردوست مسوولیت کمیته فرهنگی این مجمع را عهدهدار شده است. این کمیته در روزهای اخیر، بازدیدی از سه مرکز فرهنگی و تاریخی تبریز داشته است. وضعیت نابسامان مقبرةالشعرا، مهمترین موضوع این بازدیدها بوده است.
مقبره شاعران یا گورستان تاریخی سرخاب که مدفن بیش از 400 شاعر عارف و رجال نامی کشور، همچون خاقانی شیروانی، اسدی طوسی و ثقةالاسلام شهید شهدای والامقام مشروطه در صدر مشروطیت و بالاخص شاعر شیرین سخن معاصر محمدحسین بهجت، متخلص به شهریار، است.
مقبرةالشعرا تبریز از 45 سال پیش قرار بوده به پردیس فرهنگی تبدیل شود همچون حافظیه و سعدیه، اما متاسفانه هنوز خبری از پردیس نیست و با گذشت زمان شاهد تخریب این یادمان زیبا به مرور زمان هستیم.
اجرای طرح توسعه مقبرةالشعرا تبریز در مظلومیت کامل به سر میبرد و تاکنون متولی مشخصی بر این امر مشخص نشده بود و مدیران و مسوولان تنها به داد و وعده و وعیدها اکتفا کرده بودند و باز مقبره شاعران تبریز در حسرت پردیس شدن مانده است.
در سالهای اخیر نیز به بهانه توسعه توسعه مقبرةالشعرا حفاریها و ساخت و سازهایی انجام شد که بعدها به دلایلی متوقف شد.
مقبرةالشعرا تبریز، سال 92 بدون پایه مالی و بدون پشتوانه کارشناسی، در طرحی با عنوان «بازآفرینی مقبرةالشعرا» به شهرداری تبریز واگذار شده و بافت تاریخی و فرهنگی آن، پس از 6 سال عملیات حجیم و سردرگم، آسیبهای جدی دیده است.
در حال حاضر وضعیت فعلی مقبرةالشعرا که عدم توجه به این مسئله ضربه بر صنعت گردشگری تبریز خواهد بود، هشداری برای مسوولان استانی و شهری است تا راهی برای احیای این یادمان که امروز به مخروبهای بدل شده، باشند و در این خصوص باید متولی مشخصی برای این امر تعیین شود و تا زمانی که متولی اصلی این پروژه مشخص نشود کار به هیچ جایی نخواهد رسید و طبق عادت سالهای گذشته فقط شاهد شعارهایی برای بازسازی و توسعه مقبره شاعران خواهیم بود همچنین در ادامه تبدیل دیگر آثار مناب گردشگری شهر نیز به این عاقبت گرفتار میشوند.
شعردوست با بیان اینکه وضعیت بیشتر مراکز تاریخی و فرهنگی تبریز نسبت به 15 سال پیش، وضعیت وخیمتری یافتهاست، افزود: مقبرةالشعرا فقط شامل آرامگاه استاد شهریار نیست. شما کتاب سهجلدی مرحوم سیدضیاءالدین سجادی را ببینید. شرق تا غرب قبرستان تاریخی سرخاب، بارگاه ادبا، عرفا، معلمان، مفسران و شاعران است. او حتی در کتاب خود، محل دقیق برخی از این مقبرهها را نیز قید کرده که متاسفانه بخش مهمی از آنها از بین رفتهاست.
وضعیت مقبرةالشعرا تاراج آبرو، حیثیت و اعتقادات ایران و آذربایجان است.
مجموعهای با این عظمت را چنان کوبیدهاند که معلوم نیست چطور میخواهند، جمع کنند. مقبرةالشعرا متولی ندارد. این مجموعه، تاکنون سه بار دستبهدست شده و هر بار، بخشی از مواریث مهم آن آسیب جدی دیده است.
متاسفم که مجموعهای با این ارزش و اعتبار تاریخی، به پاتوق معتادها و آلونک سگها تبدیل شدهاست.
مقبرةالشعرا و ماجرای «نگارخانه امام خمینی(ره)»
در دورهای از اجرای این طرح، عنوان شد که شهرداری تبریز قصد برپایی «نگارخانه امام خمینی(ره)» را در یکی از بخشهای این طرح دارد و ظاهراً با شما نیز در این مورد مشورت شده بود.
شهردار سابق در مورد تاسیس نگارخانهای با نام «امام خمینی(ره)» با حاج سیدحسنآقا خمینی دیدار کرده بود و حاج سیدحسنآقا نیز به خاطر ارتباطی که بنده از سالها پیش با مجموعه حفظ آثار امام(ره) دارم، با من مشورت کردند. با توجه به اینکه محتوایی برای موزه پیشبینی نشده بود و از سوی دیگر، شاید برخی بهرهبرداریها نیز در ضمن این طرح، لحاظ شده بود، به حاجسیدحسنآقا اعلام کردم که برپایی موزه امام خمینی(ره) در مقبرةالشعرا، شدنی نیست.
فرصتسوزیهای گردشگری در مقبرةالشعرا
متاسفانه شاهد فرصتسوزی گردشگری در مقبرةالشعرا هستیم. طبق اعلام مدیر مقبرةالشعرا، تنها در یکی از روزهای غیرتعطیل اخیر، بیش از 1350 نفر از این مجموعه بازدید کردهاند که آمار قابلاعتنایی است. باور کنید این حجم از بازدید، حتی در موزه لوور هم اتفاق نمیافتد. ما غفلتهای زیادی داریم و قدر چنین سرمایه ارزشمندی را نمیدانیم. بازدیدکنندگان، در این مجموعه، از اولیهترین خدمات رایج گردشگری برخوردار نیستند. حتی یک آبخوری یا دستشویی هم در دسترس بازدیدکنندگان نیست.
خانهموزه شهریار، هیاتامنا ندارد
متاسفانه وضعیت خانه استاد شهریار تعریفی ندارد. میدانید که این خانه در اختیار شهرداری است ولی وضعیت هیات امنای آن بلاتکلیف است.
تاجیکها قدر مقبره دوکمال را بهتر از ما میدانند
منطقه بیلانکوه با احداث لالهپارک و توسعه مسیر، شامل ارزش افزوده شده اما با وجود این، مقبره دوکمال، همچنان در آن حالت ناشایست به سر میبرد. در دورهای که بنده عهدهدار سفارت ایران در تاجیکستان بودم، صحبت از این موضوع شده بود که یک گروه توریستی، هر هفته با هواپیمای خودشان، از خجند به تبریز بیایند. این ظرفیت، هنوز هم به قوت خود باقی است ولی متاسفانه متولیان ما همتی از خود نشان نمیدهند.
چند سال پیش، گروهی از تاجیکستان آمدند و مشتی از خاک این کوی برداشتند و با خود بردند. با تبرک از همان خاک، مقبره بزرگ و زیبایی برای کمال خجندی بنا کردهاند که در نوع خود، نمونه است،تاجیکها قدر مقبره دوکمال را بهتر از ما میدانند.